Recensies van ‘De vader en de zoon’

Hier staan de recensies die zijn verschenen over mijn boek voor zover ze online staan en geplaatst mogen worden.

Kranten:
Reformatorisch Dagblad 22 november 2011

Online:
Goedgelovig.nl

Overige recensies voor zover we ze hebben kunnen vinden:

De Gooi- en Eemlander (zaterdag 26 november 2011)

Velen uit mijn generatie kennen het verhaal

Een vader, een zoon, het Evangelie en de worsteling tussen deze drie. Kernbegrippen die het nieuwste boek van Peter ter Velde (47) beschrijven. In zijn gefictionaliseerde autobiografie vertelt Ter Velde het verhaal van Johan Verboom, een jongen die aan de ene kant los wil komen van zijn streng gelovige achtergrond, maar aan de andere kant doodsbang is alles te verliezen.
Ik zou zeggen dat het boek tien procent autobiografisch is , lacht de in Huizen opgegroeide schrijver. Ik kan niet aangeven dat hoofdstuk is echt, dat niet . Het gaat om de kern, de worsteling van Johan met zijn vader en het geloof, die heb ik ook gehad.
De vader in het boek is voorganger van een evangelische gemeenten en nogal beginselvast. Alles is zwart/wit, goed/fout. Johan kan voor zijn gevoel niet voldoen aan de eisen die zijn vader stelt. Als hij als puber ook nog eens geïnteresseerd raakt in drank, heidense muziek en vrouwen is zijn gevoel van falen compleet.
Hij leidt een dubbelleven, Johan als voorganger in Overijssel en Johan, de Amsterdamse salesmanager. Hoelang kan dit goed gaan?EO
De vader van Ter Velde is de (oud) EO-presentator Feike ter Velde, bekend van onder meer het programma De Verandering . Toen ik het boek af had, heb ik hem vijf dagen gegeven om het te lezen. Na twee dagen kreeg ik een mail: Ik houd het niet meer, vind het ongelooflijk mooi. Een opluchting voor Ter Velde. Ik was niet zenuwachtig voor zijn reactie, voelde vooral gezonde spanning. Had wel op een schaal van één tot tien bedacht hoe hij zou reageren. Bij één kon ik het niet publiceren en bij tien was hij er blij mee, ik geloof dat hij op twaalf zat! Ter Velde had het kunnen begrijpen als Feike er anders over zou denken. De gesprekken die mijn vader en ik hebben gevoerd, voert Johan in het boek ook. Het is een emotioneel proces geweest, ik had me kunnen voorstellen dat hij niet wil dat de hele wereld dat weet.
Ik heb mailtjes ontvangen van mensen die zeggen: jouw verhaal is mijn verhaal . Het is een heel herkenbaar boek, zeker voor mensen uit dezelfde generatie. Met dezelfde generatie bedoelt Ter Velde de kinderen van ouders die rond de Tweede Wereldoorlog zijn geboren. De wereld veranderde, er kwamen revoluties op seksueel en sociaal vlak. Een beetje het vrijheid, blijheid -tijdperk. Mijn ouders en velen met hen, wilden hun kinderen afschermen voor die slechte wereld. Ze als het ware opsluiten in huis.
Voor Ter Velde werkte deze methode averechts. Johan heeft in het boek al vrij gauw het gevoel dat het niet goed zit. Dat had ik ook. Ik merkte al gauw dat ik niet kon zijn wat iedereen van me verlangde. Maar je durft en kunt niet makkelijk uitbreken. Ik kon er niet eens over praten. Eenzaam
Zes jaar geleden lagen de eerste hoofdstukken van De vader en de zoon al klaar. In 2006 ging ik als NOS-correspondent naar Afghanistan, om daar verslag te doen van de militaire missie. Het boek is toen compleet links blijven liggen. Eind vorig jaar stapte Ter Velde weer naar de uitgever, die gaf meteen groen licht.
In het boek wisselen de hoofdstukken tussen de jonge Johan en de volwassen Johan. Het verhaal van kind tot tiener was er al wel. Maar mijn stukken over de volwassen Johan vond ik helemaal niks toen ik het weer terug las na een tijd, die heb ik helemaal opnieuw geschreven.
Voor de totstandkoming van het boek heeft Ter Velde zich af en toe een week opgesloten. Dan ging ik naar een huisje in de duinen, zonder telefoon, zonder internet. Complete eenzame opsluiting. Het werkte goed, ik zette mijn laptop aan, begon met schrijven en hield niet meer op. Ter Velde koos bewust voor deze aanpak. Mijn vorige boek, Kabul&Kamp Holland, moest binnen een zomer af zijn. Ik heb vier weken aaneen geschreven, mijn enige uitje was het lopen naar de supermarkt. Toen het boek af was dacht ik: dit nooit meer . Een gevoel dat wellicht herkenbaar is voor veel mensen uit het vak. Als ik andere schrijvers spreek, zeggen ze bijna altijd dat ze de eenzaamheid het ergst vinden. Je haat het, totdat je boek af is.

Nederlands Dagblad (dinsdag 22 november 2011)

Eenzame geloofsworsteling van Peter ter Velde

NOS-Journaalverslaggever Peter ter Velde schreef een roman over een jongen die bang is dat hij, als hij zijn geloof kwijtraakt, ook zijn gelovige vader zal verliezen. Door het autobiografische karakter biedt het boek een kijkje in het gezin van de evangelische EO-presentator Feike ter Velde (de vader). Zeewolde ‘Vader had uitgesproken oordelen. Ruimte om af te wijken was er niet. Hij ageerde juist tegen dat, waarvan ik hield.’
Peter ter Velde (1964), bekend als buitenlandverslaggever bij het NOS Journaal, vat samen hoe hij in de knoop kwam met het christelijk geloof. En dat al op achtjarige leeftijd. Hij móést evangeliseren van de kinderclubleidster, maar wilde dat niet. Met als gevolg een schuldgevoel, dat hij zich voor God schaamde en daarom niet meer bij God hoefde aan te komen. ‘Wat ik bewonderde in vader, was dat hij in twee of drie regels een volledig geloof of een ideologie kon wegzetten. Er was geen speld tussen te krijgen. Hij straalde gezag uit; zijn woorden waren als messen. Nooit won iemand een discussie.’ Dit deed de jonge Johan Verboom, zoals de hoofdpersoon in De vader en de zoon heet, door in zijn schulp te kruipen. Praten over wat hém bezig hield, durfde hij niet. De eenzaamheid van de zoon werd vooral in de tienerjaren schrijnend. Met zijn ontluikende seksuele gevoelens wist hij zich geen raad. ‘Ik voelde me eenzaam en dacht dat ik de enige christen was die aan zelfbevrediging deed.’ Intussen raakte zijn geheime bureaula – een foto daarvan siert de omslag van het 187 pagina’s tellende boek – steeds voller. Bewaarde hij er eerst zijn persoonlijke lijst met eigen Top 40’s in, later kwamen daar pakjes sigaretten, een pornoboekje en bandjes met rock-en-rollmuziek bij. Allemaal zaken, wist hij, waartegen zijn vader fel van leer trok. Het maakte van de romanfiguur Johan een gespleten persoonlijkheid, waarin de leugen een way of life werd. gedoopt Toch liet hij zich op zestienjarige leeftijd dopen, maar enkel om zijn vader te behagen, stelde hij later vast. ‘Ondanks mijn worsteling met seks, schaamte en leugens had ik toch het gevoel dat God me veranderen zou.’ Maar zijn Bijbel-studie en gebeden werkten niets uit, wat hem nog wanhopiger maakte. Met als gevolg dat zijn dubbelleven werd voortgezet. Dat de hoofdfiguur theologisch geschoold is, is te merken. Geloofswaarheden die in behoudende christelijke kring spelen, worden helder neergezet en niet tot een karikatuur gemaakt. De Johan uit het verhaal beschikt ook over zoveel zelfkennis, dat hij zijn eigen onmacht benoemt, bijvoorbeeld in het niet kunnen uiten van gevoelens. Want de sfeer thuis kende toch wel een zekere openheid, met een vrolijke vader, die van zijn gezin hield en graag met de kinderen de natuur in trok. In feite schetst de roman de opvoedingsproblematiek. Waarin ouders duidelijk beargumenteren wat hun standpunt is, maar hun kinderen niet de ruimte geven om dit zelf verder te ontdekken. De Johan in deze roman zocht in feite respect, liefde en begrip voor zijn worsteling, maar botsende verwachtingspatronen in het gezin doorkruisten dit. Ontroerend is het slot van het boek, waarin uiteindelijk toch gesprekken plaatsvinden die van hart tot hart gaan en opluchting geven bij betrokkenen. Waarin de schuldbewuste vader beseft hoe ‘vernietigend’ zijn gedrag ten opzichte van de zoon heeft gewerkt in zijn geloofsontwikkeling. ‘Ik wilde je beschermen voor de vele gevaren en zonden die er in die jaren zeventig waren’, klinkt het als verweer. klaar In het boek kiest de hoofdfiguur uiteindelijk voor zichzelf. De waarheid van het geloof lijkt hij in het midden te houden. In een interview bij Omroep Flevoland zegt de schrijver dat hij het boek niet heeft bedoeld als aanklacht. Wel om een periode in zijn leven van zich af te schrijven: ‘Zo is het geweest en nu is het klaar.’ Wanneer de interviewer hem echter vraagt of hij ook klaar is met het geloof, is het stellige antwoord: ‘Ja.’ Bang dat hij nu zijn vader zal kwijtraken, hoeft hij niet te zijn. In de roman zegt deze: ‘Johan, ik houd van je, welke kant je ook opgaat. Ik zal je altijd steunen.’ En dat bleek zondag, bij de presentatie van het boek in Amsterdam, waar zoon én vader bij waren. Vandaag is Peter ter Velde met vader Feike op televisie in Tijd voor Max, en morgen in Moraalridders van de EO.

Leeuwarder Courant (zaterdag 3 december 2011)

Geloofsworsteling van Peter ter Velde

NOS-verslaggever Peter ter Velde schreef een roman over een jongen die bang is dat hij met zijn geloof ook zijn vader zal verliezen.
Door het autobiografische karakter van zijn boek ‘De vader en de zoon’, biedt Peter ter Velde een kijkje in het gezin van de evangelische EO-presentator Feike ter Velde (de vader).
,,Vader had uitgesproken oordelen.
Ruimte om af te wijkenwas er niet. Hij ageerde juist tegen dat, waarvan ik hield.” Peter ter Velde (47), bekend als buitenlandverslaggever bij het NOS Journaal, vat samen hoe hij in de knoop kwam met het christelijk geloof. En dat al op achtjarige leeftijd. Hij móést evangeliseren van de kinderclubleidster, maar wilde dat niet. Met als gevolg een schuldgevoel, dat hij zich voor God schaamde en daarom niet meer bij God hoefde aan te komen.
,,Wat ik bewonderde in vader, was dat hij in twee of drie regels een volledig geloof of een ideologie kon wegzetten. Er was geen speld tussen te krijgen. Hij straalde gezag uit; zijn woorden waren als messen. Nooit won iemand een discussie.”
Dit deed de jonge Johan Verboom, zoals de hoofdpersoon in ‘De vader en de zoon’ heet, door in zijn schulp te kruipen. Praten over wat hém bezig hield, durfde hij niet. De eenzaamheid van de zoon werd vooral in de tienerjaren schrijnend. Met zijn ontluikende seksuele gevoelens wist hij zich geen raad. ,,Ik voelde me eenzaam en dacht dat ik de enige christen was die aan zelfbevrediging deed.”
Intussen raakte zijn geheime bureaula – een foto daarvan siert de omslag van het boek – steeds voller. Bewaarde hij er eerst zijn persoonlijke lijst met eigen Top 40’s in, later kwamen daar pakjes sigaretten, een pornoboekje en bandjes met popmuziek bij. Het maakte van de romanfiguur Johan een gespleten persoonlijkheid, waarin de leugen een way of life werd.
Toch liet hij zich op zestienjarige leeftijd dopen, maar enkel om zijn vader te behagen, stelde hij later vast. ,,Ondanks mijn worsteling met seks, schaamte en leugens had ik toch het gevoel dat God me veranderen zou.” Maar zijn bijbelstudie en gebeden werkten niets uit, wat hem nog wanhopiger maakte. Met als gevolg dat zijn dubbelleven werd voortgezet. Ontroerend is het slot van het boek, waarin uiteindelijk toch gesprekken plaatsvinden die van hart tot hart gaan en opluchting geven bij betrokkenen.
Waarin de schuldbewuste vader beseft hoe ‘vernietigend’ zijn gedrag ten opzichte van de zoon heeft gewerkt in zijn geloofsontwikkeling.
,,Ik wilde je beschermen voor de vele gevaren en zonden die er in die jaren zeventig waren”, klinkt het als verweer.In het boek kiest de hoofdfiguur uiteindelijk voor zichzelf. Peter ter Velde zegt dat hij het boek niet heeft bedoeld als aanklacht. Wel om een periode in zijn leven van zich af te schrijven: ,,Zo is het geweest en nu is het klaar.” Op de vraag of hij ook klaar is met het geloof, is het stellige antwoord: ,,Ja.” Bang dat hij nu zijn vader zal kwijtraken, hoeft hij niet te zijn. In de roman zegt deze: ‘Johan, ik houd van je, welke kant je ook opgaat. Ik zal je altijd steunen.’ En dat bleek bij de presentatie van het boek in Amsterdam, waar zoon én vader bij waren.

Column Nederlands Dagblad (zaterdag 26 november 2011)

REINA WISKERKE

HET HART ONTHULD

‘Het hart is onthuld’, zei Govert van Brakel op Radio 1. ‘Op een bijzondere en ontroerende wijze.’ Te gast waren Peter ter Velde en, via de telefoon, zijn vader, Feike ter Velde.

Vader en zoon hebben deze week de problemen in hun onderlinge verhouding in verschillende programma’s wereldkundig gemaakt. De aanleiding is daardoor ook genoegzaam bekend: van Peter ter Velde verscheen een roman, De Vader en de zoon. De NOS-verslaggever (Peter) en EO-coryfee (Feike, van het programma God verandert mensen) zaten maandag bij Tijd voor Max. Woensdag stond Peter de Moraalridders te woord. Het belangrijkste was echter zondag al publiekelijk uitgesproken, voor Radio 1.
Peter ter Velde vertelde er van zijn ‘dominante vader’ die afkeurde waar zijn hart juist naar uitging: popmuziek bijvoorbeeld, en voetbal. Als hij zichzelf wilde zijn en z’n eigen leven ging leiden, zou hij zijn vader verliezen, dacht hij als kind. ‘Dat is een onmogelijke spagaat.’ Om de liefde van zijn vader zeker te stellen, ging Peter hem pleasen. Verstikkend noemde hij dat, hoe leuk het thuis verder ook was.
Zonder dat de boel werd opgeklopt was het spannende radio. Plots bleek de dominante vader zelf aan de lijn te hangen. ‘Ik heb het nooit geweten’, zei Feike. ‘Peter heeft het me wel verteld, in een later stadium.’ De roman had hem erg aangegrepen. Zijn zoon heeft aan ‘emotionele eenzaamheid’ geleden, concludeerde Feike. ‘Dat is mijn tekortkoming.’
‘Dat moet je raken’, zei Govert van Brakel tegen de zoon. ‘Je wist het wel, maar je vader zegt het nu in het openbaar.’ Ja, dat is lastig, zei Peter. Hij benadrukte zijn eigen rol in het geheel: hij had ook geen ‘ruimte voor zichzelf’ gevraagd.
Zo werd een problematische vader-zoonverhouding in stijl opgeklaard. Het irenische model is typerend voor deze tijd, dat wel, maar je moet het maar kunnen.
De stem van Feike, verklonken met talloze bekeringsverhalen die hij op tv heeft gepresenteerd, bleek waardevast toen hij zelf ter discussie kwam te staan. Het christelijk geloof is voor hem erg belangrijk, evenals zijn gezin, stelde hij. ‘Die wil ik in deze situatie niet tegen elkaar uitspelen.’ Hij was blij de tijd te hebben zijn falen goed te maken. ‘Daar zal ik alles aan doen.’ Wat Peter betreft waren ze nu klaar. Feike had het kunnen beamen. Wel zo gemakkelijk voor hem. Hij zei daarentegen: ‘Genezing duurt wel langer’. Klasse!
Maar Peter heeft wel zijn geloof verloren. De spagaat die hij ervoer, blijft hangen. Er klinkt een echo in door van een bekend christelijk motief: de zoon die zijn eigen leven wil leiden, verliest de liefde van de Vader (met een hoofdletter). Hoe verwerk je dat nog in een hedendaagse geloofsopvoeding? Bovendien: de Bijbel doet toch niet moeilijk over dominante opvoeders
met een radicale levensvisie, als zij Gods geboden onderwijzen? En hoe irenisch is de Bijbel eigenlijk tegenover degenen die God vaarwel zeggen?
Een begin van een antwoord ligt waarschijnlijk in de vaststelling dat het voor niemand goed is als ‘ de vader’ of ‘de moeder’ vereenzelvigd wordt met ‘de Vader’. Vanzelfsprekend? In theorie wel. <

NBD Biblion